Baza noclegowa ściśle przynależy do zagospodarowania turystycznego, zatem jest jednym z jego członów. W składzie całego zagospodarowania turystycznego znajdują się zarówno obiekty noclegowe, jak i towarzyszące im nieraz urządzenia. Za bazy uchodzą m.in. Kwatery Miedzyzdroje, czyli te placówki, w jakich ludzie zatrzymują się przeważnie w trakcie swojego urlopu. Spędzają oni w nich od kilku do kilkunastu dni, w tym czasie głównie wypoczywając i się relaksując. Charakter baz noclegowych zależy bardzo ściśle od uwarunkowań przyrodniczych. Czasami też wpływają na niego warunki społeczno-ekonomiczne.
Bazy noclegowe powstają wszędzie tam, gdzie turyści jeżdżą w celu spędzenia wakacji czy urlopu. Odnaleźć je można nad morzem, w górach, nad jeziorami czy w zagranicznych miejscowościach.
